چی دەربارەی ژیاننامەی جوزفین میرتڵ کۆربین: کچە چوارپێیی تێنسی دەزانیت؟!
جوزفین میرتڵ کۆربین (Josephine Myrtle Corbin) یەکێک بووە لە کەسایەتییە هەرە ناسراوەکانی سەدەی نۆزدەهەم و سەرەتای سەدەی بیستەم، بەهۆی بارودۆخی جەستەیی ناوازەیەوە کە بە “چوارپێ” ناسرابوو. ژیانی جوزفین دەمێک بووە جێی سەرنجی خەڵک، پزیشکان و میدیاکان.
لەدایکبوون و منداڵی:
جوزفین لە 12ی ئایاری 1868 لە لینکن کاونتی، تێنسی، ئەمریکا لەدایکبووە. ئەو بە حاڵەتێکی زۆر دەگمەنەوە هاتە دنیا کە پێی دەوترێت دیپایگەس (Dipygus)، واتە خاوەنی دوو حەوزی جیاواز و چوار لاقی لەشی خوارەوە بوو. دوو لاقە ناوەوەکەی بچووکتر و لاوازتر بوون و ناتوانرا بە تەواوی بەکاریان بهێنێت بۆ ڕۆیشتن، بەڵام دەیانتوانی بجوڵێنرێن. سەرەڕای ئەم حاڵەتە، تەندروستی گشتیی جوزفین باش بووە و لە زۆر ڕووەوە منداڵێکی ئاسایی بووە. دایک و باوکی، ویلیام ئێچ. و نانسی کۆربین، هەر زوو تێبینی ئەوەیان کرد کە جوزفین دەتوانێت ژیانێکی ئاسایی بژێت.
پیشە و ناوبانگ:
لە تەمەنی 13 ساڵیدا، جوزفین دەستی بە نمایشکردن کرد لەسەر ستەیجی شانۆ و سێرکەکان. بە زوویی بووە ئەستێرەیەکی ناودار و گەشتێکی زۆری بە شارەکانی ئەمریکا و جیهاندا کرد. لەگەڵ گەورەترین سێرکەکانی وەک “بارنوم و بەیلی” (Barnum & Bailey) و “ڕینگلینگ برازەرز” (Ringling Brothers) کاری کردووە. خەڵکی سەرسام دەبوون بە تواناکانی و زۆرجار بە “کچە چوارپێی تێنسی” ناسرا بوو. نمایشەکانی تەنها نیشاندانی جیاوازییە جەستەییەکەی نەبوو، بەڵکوو جوزفین کەسایەتییەکی زیرەک و پڕ گاڵتەوگەپی هەبوو، ئەمەش وای کرد کە خەڵک زیاتر خۆشیان بوێت.
ژیانی تایبەت و خێزان:
ژیانی جوزفین تەنها لە نمایشکردندا کورت نەبووە. لە تەمەنی 19 ساڵیدا، هاوسەرگیری لەگەڵ جەیمس کلینتۆن بیکسنێڵ کرد. ئەوان خاوەنی پێنج منداڵ بوون، چوار کچ و یەک کوڕ. ئەمەش نیشانەی ئەوەیە کە سەرەڕای جیاوازییە جەستەییەکانی، ژیانێکی خێزانیی ئاسایی و پڕشادی هەبووە. جوزفین هەندێک جار لە پیشەکەی پشوو وەردەگرت بۆ ئەوەی گرنگی بە خێزانەکەی بدات، و دواتر دەگەڕایەوە سەر ستەیج. منداڵەکانی تەندروست بوون، هەرچەندە باس لەوە دەکرێت یەکێک لە کچەکانی کەمێک لادان یان ناڕێکی لە قاچەکانیدا هەبووە، بەڵام نەگەیشتبووە حاڵەتی دایکێتی.
کۆتایی ژیان:
جوزفین میرتڵ کۆربین لە 6ی ئایاری 1928 لە شاری کلیبێرن، تێکساس، لە تەمەنی 59 ساڵیدا کۆچی دوایی کرد. مردنەکەی بەهۆی نەخۆشییەکەوە بووە کە پەیوەندی بە حاڵەتە جەستەییەکەیەوە نەبووە.
میرات:
جوزفین میرتڵ کۆربین وەک یەکێک لە دیارترین کەسایەتییەکانی مێژووی “نمایشە ناوازەکان” دەمێنێتەوە. ژیانی ئەو چیرۆکێکی نایابی توانای مرۆڤە بۆ خۆگونجاندن و ژیان کردن بە سەرکەوتوویی لەگەڵ جیاوازییە جەستەییەکاندا. هەروەها نموونەیەکە بۆ ئەوەی چۆن کەسێک دەتوانێت بەهرەکانی خۆی بەکاربهێنێت و بژێوی ژیانی دابین بکات، سەرەڕای هەموو ئاستەنگەکان. ژیانی جوزفین تا ئێستاش جێی سەرنجی پزیشکان، توێژەران و خەڵکی ئاساییە، وەک دۆزێکی پزیشکی و هەروەها وەک چیرۆکێکی مرۆیی سەرنجڕاکێش.
